1. Daar word gesê almal is
mislei. Dit was nog deurgaans die beleid dat Stellenbosch nie ʼn
Afrikaanse of Engelse Universiteit is nie maar hoe nou? Het Engels nou gewen?
Die teerling is gewerp,
behalwe as die personeel hulle gaan verset teen die rektor se besluit. Die komplekse debatte rondom
Afrikaans as voertaal word met so 'n aankondiging geminag. Afrikaans is 'n
wetenskaptaal met woordeboeke, gerekende skrywers en 'n veelrassige
taalgemeenskap wat hiermee spreekwoordelik van die taal gevee word. Dit was
immers Caesar se woorde toe hy die Rubikon oor is in 49 VC: die teerling is
gewerp.
2. Hoe gaan die besluit
Afrikaans as akademiese taal raak noudat dit ʼn minderwaardige plek
teenoor Engels gaan beklee?
Hier sal vaktydskrifte
steeds Afrikaans se posisie beskerm: Stilet, Literator, Tydskrif vir
letterkunde en Litnet-Akademies. Daar word skynbaar nie besef dat daar
bruin studente is wat nie in Engels wil onderrig ontvang nie. Wat van studente
wat kies om Stellenbosch toe te gaan? Of maak dit nie saak nie?
3. Wat was die reaksie wat
jy tot dusver ontvang het oor die besluit?
Ek het dit laataand verneem,
per sms versend na vriende en die reaksie was oorweldigend een van skok en een
skrywer, 'n oud-Matie, se sms het gelui: "Veg!" Hierdie aksie is deel
van die neo-politiek korrektheid wat tans ons universiteite verswelg. Hoofde
van universiteite is besluiteloos en word deur oningeligte drukgroepe rondgeslinger
soos 'n skippie in 'n storm. Open Stellenbosch-forum en die verpolitisering van
Afrikaans het waarskynlik agter die skerms 'n rol gespeel.
4. Is die nie maar net die
begin van die einde van Afrikaans op die kampus nie.
Hier kan 'n mens net The
Campus War lees van John Searle (Penguin, 1972). Dis asof dit geskryf is vir
hierdie tyd. Searle, die beroemde taalkundige en die skrywer van Speech acts
(1969), was verbonde aan Berkeley en lid van die Senate Academic Freedom
Committee. Sy analise van drukgroepe se "sincere imbecility" en
"preposterousness" wat gebaseer is op 'n utopiese visie (en onkunde)
laat 'n mens nadink.
Hierdie taalkwessie moet
gelees word teen die agtergrond van Rhodes must fall / Fees must fall wat (as
ek my nie verbeel nie) ontaard het in volledige anargisme.
Die aanvanklike protes oor
fooie en taal het nou wapens geword in die hande van die massas wat dreig,
beset, brand, intimideer; eksamens word selfs geskryf met sekuriteitswagte in
die agtergrond aan die UK.
5. Wat is jou boodskap aan
almal wat lief is vir Afrikaans en geskok is oor die besluit?
Daar sal 'n groot gefladder
wees. PEN-Afrikaans sal reageer, briewe sal deur Die Burger tsoenami en
Afrikaanse mense sal in alle waarskynlik gryp na vlugsout, Groot verseboek en
CP Hoogenhout se "Vooruitgang" aanhaal:
"Engels! Engels! Alles
in Engels! Engels wat jy sien en hor;
in ons skole, in ons kerke
word ons moedertaal vermoor."
En dan sal almal nogmaals
besef hoe die wol oor ons oë getrek word. Die aftog blaas en weet dat Hermann
Giliomee dit al lank terug voorspel het.
6. Enige iets anders wat jy
graag wil byvoeg na gisteraand se besluit en die aanvanklike reaksie
daarop?
Wie het die rektor die
mandaat gegee om so 'n aankondiging te maak? Het hy met gesiene
taalkenners en filosowe onderhandel? Wie sit op die "language task
teams"? Is dit waar dat hy nie die senaat se goedkeuring het nie? Die
senaat is die ruimte waar so iets goedgekeur word, nie andersom nie. Selfs die
opskorting van Grieks 101 moet deur die senaat gaan.
Die volgende uitspraak wys
hoe min die rektoraat (oftewel die bestuur) verstaan van taalhandelinge (ons is
terug by Searle).
"In residences and other living
environments, students should use English as the common language in house
meetings and other official functions. Other languages can be used
additionally, and mechanisms like interpretation can be employed."
Ek het aan die Universiteit
van Stellenbosch studeer en as alumna verset ek my teen hierdie besluit wat
essensieel dui op onkunde, opportunisme en al die sinonieme. O ja, ek sien
mense mag protesteer met geen vrees vir viktimisasie nie.
O moenie huil nie, o moenie
treur nie, die Stellenbosse boys kom weer.
