Vladimir Nabokov in Switzerland (Foto: Horst Tappe/Getty Images)
Vladimir Nabokof: Deel III
Joan Hambidge
Vladimir Nabokof word dikwels
geassosieer net met die skokkende roman, Lolita. ‘n Boek, wat terloops, oor
meer as ‘n ouer man se obsessie met ‘n nimfet hande. Dit word ‘n meedoënlose analise
van Amerikaanse kultuur, ou psigiese wonde en die soeke na heling. Een van Nabokof se belangrikste kenmerke is sy
taalspel, wat onder andere in Ada tot
groot hoogtes ontgin word.
Daar word vertel dat ‘n non in ‘n
Nabokof-lesing te Cornell eenmaal gekla het oor die vryery van twee jong
studente in die klas.
“They are spooning,” het sy teenoor die
professor opgemerk.
“A, you mean forking!”, het hy
teruggespeel.
Die verhaal van Dolores (Lo’) (12) en
die verhouding met Humbert Humbert, ongeveer 35, vind plaas wanneer Humbert
Europa verlaat en na die VSA verhuis. Hy is akademikus en en trek by Charlotte
Haze in. Die obsessie met Lolita ontstaan, omdat hy as jong kind ‘n meisie aan
die dood afgestaan het en hy probeer deur Lolita hierdie verlies ophef.
Lolita/Lo/Dolly
is die nimfet wat Humbert oorweldig, soveel so dat hy selfs met die moeder trou
om nader aan Lolita te wees.
Die moeder ontdek egter ‘n dagboek met
die versugtinge van Humbert, beoog om met haar dogter weg te gaan, maar
sterf ná ‘n konfrontasie met Humbert
Humbert wanneer ‘n motor haar raakry.
HH gaan haal Lolita by die somerkamp,
neem haar na ‘n motel waar hy haar verlei, en uiteindelik, na vele
ontvlugtinge, bly hulle in New England waar hy voorgee om haar vader te wees.
Hulle slaan egter weer op die vlug
wanneer hy vermoed dat Lolita iemand anders sien.
Hulle word agtervolg deur Quilty – in
die Kubrick-film vertolk deur Peter Sellers – ‘n pedofiel en pornograaf.
Lolita slaan op vlug met Quilty en
Humbert is onbewus daarvan hy sy geliefde van hom weggeneem het. Hy besluit om
haar ontvoerder te vermoor. Lolita, is nou 17 en swanger en skryf om geld van
Humbert te kry.
Humbert vind haar (hy is ondertussen met
Rita, ‘n alkoholis getroud) en ontdek dat Lolita se man nie die ontvoerder was
nie.
Humbert ontdek dat Quilty films van sy
geliefde gemaak het; Lolita bely egter haar liefde vir Quilty.
Humbert vermoor ‘n waansinnige Quilty en
word van moord aangekla.
In die tronk skryf hy sy memoirs, sterf
tragies en verwond, terwyl Lolita sterf op Kersdag, 1952, nadat sy geboorte
geskenk het aan ‘n doodgebore baba.
Die leser maak die verhaal vanuit ‘n
agterna-perspektief dus mee.
Na Deel I
[Hierdie resensie word met vriendelike
vergunning van Die Burger, “Kantlyn” geplaas.]