Graham Ellis, Primrose Mrwebi & Heather Parker
Lewis (Redakteurs.). Off the wall. ihilihili press, 2007. ISBN 1 920103 03 1.
Resensent: Joan Hambidge
Elke Maandagaand by Touch of Madness in
Observatory tree ‘n genooide digter op. Hierna word die mikrofoon oorhandig aan
enigeen wat ‘n gedig wil voordra. Hugh Hodge is die sameroeper van hierdie
geleentheid.
Off the Wall is die versameling van gedigte van
digters wat hier opgetree het en bekendes soos Geoffrey Haresnape, Gus
Ferguson, Deborah Steinmair, Mike Cope saam met Ian McCallum en Jacques Coetzee
se gedigte word gebundel met minder bekende name. Willem Fransman (jnr.),
Primrose Mrwebi (wat die inleiding geskryf het) en Khadija Heeger is ook hier
te lese. Swart, wit, Moeslem, Protestants, Katoliek saam.
Die bundel sal waarskynlik veral vir die digters
‘n lekker versamelstuk wees en die bundel moet in alle waarskynlikheid benader
word vir wat dit is, naamlik ‘n verslag van gedigte wat voorgedra word.
Hier is ‘n gehoor aanwesig en die tegnieke van die
orale vers – soos herhaling, sterk ritmes, klankeffekte, en dies meer - word hier aangetref.
Gus Ferguson se kragtige “While his wife is away”
ondersoek die ellendes van alleenwees en verlange. Terwyl hy kook, eet hy
alreeds die bestanddele op!
Geoffrey Haresnape se “Cross Currents” skeer die
gek met die “outage” wat ons in Kaapstad beleef het en wat die implikasies van
hierdie woord behels. Dit is politiek korrek en die teenoorgestelde van
“inage”! Hierdie skerp satire ontmasker die leuens en die effek wat dit op ons
almal se lewens gehad het.
Gill Gimberg bewys met haar “Bathroom
Schizophrenia” dat humor ‘n noodsaaklike deel van die digkuns kan wees. Die
name op die tandeborsels in haar badkamer korrespondeer nie met die name van
die huisgenote nie. Te wyte aan ‘n spesiale aanbod, staan hierdie
halfprys-tandeborsels in die badkamer. ‘n Speelse analise van hoe jou naam jy
is en jou eiesoortigheid vergestalt en in welke mate ons almal uitgelewer is
aan die verbruikersgemeenskap se spesiale aanbod. Hierdie gedig sou
waarskynlik baie goed werk by so
optrede, omdat dit iets is waarmee almal kan identifiseer.
Vir die leser wat hou van gedigte wat werk met
dubbelsprake, komplekse verwysings,
sal daar nie veel gedigte wees wat die paal haal
nie. Wanneer ‘n mens hierdie bundel lees, moet jy dit lees asof elke gedig
voorgedra word.
“The preparation of food” van Graham Ellis is ‘n
voorbeeld van ‘n gedig wat met ‘n voordrag sterker word. Trouens, Willem
Fransman neem sterk standpunt in téén sogenaamde “fênsie poetry”. Hy wil skryf
soos daar in die Townships gepraat word “soelat ammal my kan ve’staan”. ‘n
Loflike gedagte, maar dan weet ons dat Adam Small met hierdie soort praattaal
vers groot hoogtes bereik het wat sowel die gewone as ernstige leser behaag
(het).
Daar word die afgelope tyd dikwels gemor oor die
posisie van die digkuns. Orals is daar egter optredes, bemarkers van die digkuns,
gigs waar digters optree met musikante, ensomeer. In By word ons elke week
bekend gestel aan nuwe name en reeds gepubliseerde digters se kommentaar
hierop, wat tereg al skerp kritiek uitgelok het. Gelukkig skryf die meeste
digters ‘n gedig ten spyte van die kritiek wat hulle vir ‘n appel-en-ei
verkoop! Anders as wat die meeste mense meen, verskyn daar steeds genoeg
bundels en is daar name name aan die
wroet en werskaf. Rome is nie in een dag gebou nie. En ‘n digterlike kentering
gebeur ook nie sommer oornag nie. Net die tyd sal oordeel.
In hierdie bundel sal die bekendes dalk bly staan;
die ander ‘n blote geleentheidsdigter bly. Maar dit is soos ‘n
skoolportret: nie almal word bekend of
beroemd nie. En party word vergete name.
Off the
wall is beslis ‘n versameling indien ‘n mens iets van
die tydsgees wil opvang.
[Hierdie
resensie word met vriendelike vergunning van Die Burger geplaas.]