Monday, January 21, 2013

Douglas Reid Skinner - Blue Rivers Poems (2012)



Douglas Reid Skinner. Blue Rivers Poems. Snailpress / Crane River, 2012.

Resensent: Joan Hambidge

Douglas Reid Skinner het in die tagtigerjare ‘n gedig geskryf wat al vir soveel jare by my spook. Dit gaan oor ‘n vader wat sy kinders dissiplineer en orals teen die mure is daar bevele opgeplak. En hoe die digter op hierdie regime reageer, het ‘n verbluffende gedig tot gevolg gehad. Nou pas het sy Blue Rivers verskyn. Die digter is tans woonagtig in Engeland, maar is ‘n boorling van Upington. ‘n Handvol uitmuntende bundels het al verskyn: Reassembling World, The House in Pella District, The Unspoken en The Middle Years.

Hy dig tegnies in beheer en elke gedig is afgeweeg. Daar is nie ‘n woord uit sy plek uit nie. Daar is slim toespelings op ander digters en gedigte, maar dit is volledig deel van die grein van sy verse. In “Intermezzo” (13) word daar nagedink oor hoe alles verander tussen belewenis en beskrywing. Hierdie gedig is opgedra aan wyle Don Maclennan, self ‘n behendige digter en deur verwysings na Seferis, Bashõ en Yeats word ‘n vriendskap en die impak van ‘n digterskap onder die loep geneem.

Die gedig word dikwels in hierdie bundel ‘n ruimte van bewaring (“Long distance”, 12). Wanneer siekte of ‘n prosedure beskryf word, doen die digter dit ónemosioneel, gedistansieerd sodat die impak des te sterker is (“Secession”, 35).

Dit is nie gedigte wat onmiddellik hul geheime prysgee nie, maar vir die leser wat hou van dieper kyk, is daar heeerlike vondste soos die personifikasie op bladsy 23 (“chairs coughed”) of die gedig “Sentimental Education” wat inspeel op Flaubert se roman uit 1869 en die bekende roman Das Perfum van Patrick Süskind. Die vrou dra Chanel, die man bekyk haar en die hele fantasie speel in sy gedagtes af wanneer hy die trein verlaat in die “crowded rush-hour gloom”. Die leser wat sowel Flaubert as Süskind na hierdie gedig bring, word beloon met ‘n troebel gedig wat lank na die lees in jou gemoed draal. Daar is wonderlike beelde soos ‘n swart sak wat soos “a badger fast asleep” is (“Waiting Room”, 40). Hy praat van “memory’s heartache” (55) en in talle gedigte word die leser bewus van die blik (gaze) van ‘n sensitiewe persoon.

Die digter besin oor sy plek op die aarde soos in die treffende “Offering” (46) en “Theology” (34). In “Offering” is daar ‘n besinning oor die natuur, maar die gedig word terselfdertyd ‘n ars poetica omdat die gedig kommentaar lewer oor die bome se siklus tot die papier waarop hy die lyne van ‘n gedig probeer lees (en skryf).

In “Fragment” (49) word ‘n korrespondensie tussen Kafka en Rilke aangebied, net om in endnote te skryf dat sover sy digterlike kennis strek, was daar geen korrespondensie tussen die twee skrywers nie. Alles is dus net “ink and paper” soos ‘n motto van James Sacré waarsku. Daar word elders ook geskryf dat die woorde van óns weet alvorens ons van hulle kennis neem! Vir die aanhanger van Derrida se absence/presence en woorde se sonderlinge argiewe, is daar dan uitermate baie te vind.

Daar is dikwels ‘n gevoel van on-begrip by die digter self. In ‘n vers oor (en vir) sy vader “Unsuitable”(32) droom hy oor die vader en hoe hy ‘n pak moet aantrek wat te groot vir hom is. In hierdie aangrypende vers word die worsteling met die vader, afgesluit in die dood, in ‘n droom uitgewoed. Hierdie skreiende vers getuig van emosionele eerlikheid en selfkennis. En dit, saam met tegniese beheer en belesenheid, is wat ‘n ware digter onderskei van ‘n babbelaar. Sy besondere vermoë tot detail, verdien eweneens vermelding.

Daar is handige endnote vir verdere speurtogte. Dit is ‘n waardige toevoeging tot ‘n belangrike oeuvre.

[Hierdie resensie het voorheen in Rapport verskyn en word afgedruk met vriendelike vergunning van die resensent.]