Sunday, January 11, 2015

Reisverslag: Buenos Aires - Deel X


DEEL X

Don't cry for me Argentina

Dis die voorlaaste dag van vertrek. In die diep nag kyk ek na Alain Resnais se wonderskone Hiroshima mon amour (1959). Die filmteks is versorg deur Marguerite Duras, skrywer van die gelyknamige roman.


Twee minnaars, uit die Weste en die Ooste, gee hul verskillende ervarings van oorlog weer: sy Frans, hy Japannees. Dit is 'n eksponent van nouvelle vague en dit sluit aan by die tradisie van trauma en herinnering. 'n Film wat sterk resoneer met die gebeure tans in Parys.

En dit is hierdie toevallighede wat reis so fassinerend maak. Hoe 'n mens iets sien, lees of hoor - wat jou hele reis kan ont-spoor of op 'n ander spoor plaas.

In Verdraaide raaisels het ek my besig gehou met afskeid:


Salida

In die vele hotelkamers van die liefde
my bagasie in- en uitgepak.

In die vele hotelkamers van die liefde
die hotelkaart noukeurig ingevul

In hierdie hotelkamers
is alles eers klinies – later morsig.

In die hotelkamers van die wanhoop
soms ‘n soewenier geneem – niks agtergelaat.

In hierdie vele hotelkamers
nimmer lank vertoef.

Sommige hotelkamers was vyfster;
party minder goed.

Nou onthou ek net my geliefdes
soos die kamernommers in dié hotelle.

Ek sal nie meer so kan dig nie. Hiroshima mon amour hou my aandag gevange rondom die oorlogsgeweld: hoe mense in Hirosjima geskend is deur die oorlog. In 'n stadium sien die kyker hoe 'n vrou se oog oopgesper word; sy het nie meer 'n oog nie ...

Hy vertel van die hareverlies in 1945 met die bomaanval; sy weer vertel hoe haar hare afgeskeer is tydens die oorlog toe sy met 'n Duitse soldaat 'n verhouding gehad het in die dorpie Nevers.

*

Eet brekfis in die hotel en beplan 'n dag van afskeid aan die stad Buenos Aires. Die dag van vertrek is 'n mens reeds al weg ... jy dink net aan jou vlugte en die tuiskoms.


Op kabeltelevisie speel Mr Beans' holiday, met Bean, die moderne Charlie Chaplin. Hierdie film uit 2007 gee 'n flinke opsomming van alles wat kan verkeerd gaan met reis. Dis ook 'n heerlike send-up van pretensieuse, postmodernistiese self-refleksiewe films. Met Willem Dafoe in 'n skittervertolking as 'n selfingenome, narcistiese filmmaker. Eat your heart out, Jean-Luc Godard.


In ons moderne tye is daar selfs video-opnames oor die Paryse terreur waar 'n man presies vertel wat met hulle gebeur het in die kosjer supermark: Hostage describes chilling ordeal - CNN VideoBesoek 10 Januarie 2015.

*

Op 'n lang muur is daar 'n groot staalskets van Mevrou Evita Perón teen 'n muur.
Madonna se vertolking van Evita was goed in die 1996 filmweergawe (Alan Parker). In 1982, gedurende die Falklandsoorlog - waarvoor daar 'n standbeeld opgerig in Buenos Aires - het die Britte hierdie lied gespeel tydens aanvalle. Uiteraard bedoel as bespotting.

In die stad is daar 'n tehuis vir straatvroue - vernoem na Evita.

Ek is minder entoesiasties oor die Llloyd Webber / Tim Rice musical. Ek deel Borges se sinisme oor haar.

*

Nou begin my daguitstappie. Ek besluit om weer die oopbustoer te doen. Dit kos $40 (VSA) en ek wil die ander lyn vandag doen, vra ek beleefd. Dit blyk egter nie beskikbaar te wees nie. Ek beduie dan doen ek weer die geelroete. Die vrou neem my kaartjie, skribbel haar naam agterop en voilà verander dit sodat geldig is vir die dag! Wat 'n meevaller.


Op die oorfone is daar Strauss-walse wat afgewissel word met die Beatles. "Eleanor Rigby" is 'n kragtige gedig.

Ah look at all the lonely people
Ah look at all the lonely people

Eleanor Rigby, picks up the rice
In the church where a wedding has been
Lives in a dream
Waits at the window, wearing the face 
That she keeps in a jar by the door
Who is it for

All the lonely people
Where do they all come from?
All the lonely people
Where do they all belong?

Father McKenzie, writing the words
Of a sermon that no one will hear
No one comes near
Look at him working, darning his socks
In the night when there's nobody there
What does he care

All the lonely people
Where do they all come from?
All the lonely people
Where do they all belong?

Ah look at all the lonely people
Ah look at all the lonely people

Eleanor Rigby, died in the church
And was buried along with her name
Nobody came
Father McKenzie, wiping the dirt
From his hands as he walks from the grave
No one was saved

All the lonely people
Where do they all come from?
All the lonely people
Where do they all belong?

Songwriters: John Lennon / Paul McCartney


*

Vandag kyk ek na die argitektuur en na die name wat ingekerf is op ou geboue.

Die vermenging van oud en nuut in Buenos Aires fassineer my. Hier is 'n ou stuk geskiedenis vasgevang in die geboue. Neoklassiek, art deco, gekleurde huisies in El Caminito.

Vir my is die volgende geboue uitsonderlik imposant:

Iglesia de San Ignacio
Bolívar 225, Monserrat. Dit is die oudste kerk in die stad en die Barok-styl is aanskoulik.
















Palacio Barolo
Avenida de Mayo 1370, Monserrat. Op sy dag die hoogste gebou in Suid-Amerika wat in gesprek tree met Dante se Heilige Komedie. dit is 22 verdiepings hoog en die drie verskillende canto's hel (kelder en grondvloer), purgatoria (verdiepings 1 tot 14) en hemel (15 tot 22) word gerepresenteer.

Luis Barolo (gebore in Italië) was die argitek en hierdie intertekstualiteit tussen geboue en letterkundige tekste interesseer my.








Palacio del Congreso
Hipólito Yrigoyen 1849, Congreso.

Hier is die styl weer Grieks-Romeins ...  

En afwisselend het jy dan hiper-moderne geboue - soos in Chicago - geplaas teenoor verwaarloosde geboue. In moderne stede word ou dokke/skure/pakkamers dikwels dan ruimtes vir restaurante wanneer dit geverf en herbou word soos wat 'n mens dan ook hier beleef by hulle Waterfront.
Saans wanneer ek swem in my hotel 725 Continental kyk ek na al die ou geboue rondom my. Verslons. Verinneweer. Want jy sien dakke en dit wat lanklaas opgeruim is ...

Daar is vele geboue te sien op die internet en kyk gerus na "Buenos Aires Architecture - Famous Buildings of Buenos Aires". Besoek 10 Januarie 2015.


*


Daar is vele kunsuitstallings en museums. Ek kies vandag die Malba. Frida Kahlo en haar eggenoot is die hoofaanbod. Ek het reeds hulle werk in Mexiko-stad gesien.

Met so 'n reis interesseer die stad my. Hoekom het ek gister byvoorbeeld gedink hierdie stad herinner my aan die Pretoria van my jeug? Totdat ek besef: hier is ook jakarandas ...

Langs ons in hierdie heerlike hitte is daar twee geliefdes op rolskaatse. Soms steek hulle die bus verby ...

Ek verkyk my aan hul passies. Dis bykans asof hulle wil tango!

Met reis is dit egter altyd so dat 'n mens by jou terugkoms ander aspekte "foreground", onthou, optower. In die oomblik mag iets belangrik wees en later verdwyn dit ... En andersom.

Maar as belangstellende in die psigoanalise weet ek dat niks wat 'n mens beleef (het) ooit verlore gaan nie. So ruk hierdie reis dan ook ervarings van reise van lank, lank gelede terug.
Maar nou wil ek eers terugkeer na my Borges-gedig. En begin pak.

Joan Hambidge