Nadine Gordimer © Dedica Festival
In 2003 het ek Nadine Gordimer se bundel kortverhale Loot (2003) geresenseer. Vir my is daar 'n paar belangrike punte oor hierdie skrywer se werk te make.
Sy gebruik die politieke "backdrop" van Suid-Afrika - soos in The conservationist en July's people - om die impak van die politieke onregverdigheid op mense se lewenskeuses te maak. Gordimer is in die verlede gestriem oor haar steoretipiese uitbeelding van byvoorbeeld Afrikaanse mense - vergetend dat sy hierdie sieninge in die mond van 'n karakter lê om 'n sekere boodskap oor te dra. Sy het immers by geleentheid vertel van die invloed wat Uys Krige op haar gehad het.
Sy is ook die verwyt gemaak dat sy té "lokaal" skryf, maar die bundel Loot bewys die teendeel. In 'n verhaal "Karma" word die impak van dade ondersoek en die betekenis van karma diepgrondig ondersoek.
Sy was ook 'n uigesproke ateïs, maar soos Julia Kristeva, wat die vorige pous van raad bedien het, het dit nie haar sosiale betrokkenheid verminder nie. Inteendeel. Sy het haar dikwels uitgespreek teen sensuur, teen die apartheidsbeleid, teen geweld en teen die Israel-Palestynse konflik.
Sy was ook in 'n onverkwiklike relletjie betrokke met die biograaf Ronald Suresh Roberts oor sy biografie No cold kitchen (2006) oor sekere interpretasies van haar lewe waarmee sy nie vrede had nie. Onder andere het hy haar as wit en bevoorreg voorgestel en intimiteite uitgelap. Hy het onder meer beweer dat 'n artikel oor haar lewe wat in 1954 in die New Yorker verskyn het nie volledig waar was nie. Kennelik het hy die gefiksionaliseerde aspek van die herinneringstog misgekyk.
In 2006 is sy in haar huis aangeval en haar trouring is gesteel deur die inbrekers.
Ek het haar eenkeer ontmoet en besonder elegant en literêr ingelig gevind. Sy was intiem bevriend met die New Yorkse intellektueel en skrywer, Susan Sontag en het haar roman The volcano lover (1992) geloof as briljant.
Sy het indertyd die korrespondensie tussen haar en Sontag oor skryfwerk en die verlies van ‘n geliefde gepubliseer in ‘n Sondagkoerant.
Sy was 'n Nobelpryswenner (1991). Die gehoor het by die geleentheid - twee jaar terug - haar kritiek op JM Coetzee se Disgrace as ongehoord beskou.
Sy het egter belangrike punte gemaak oor hoé ons hier te lande kritiek behoort te lewer en die rol van die verantwoordelike skrywer het sy met erns bejeën.
Joan Hambidge
Nelson Mandela ontvang die Amnesty International Ambassador of Conscience toekenning van Nobelpryswenner Nadine Gordimer in 2006. © Jon Hrusa
Nadine Gordimer ontvang die Golden Plate toekenning van Aartsbiskop Desmond Tutu
