Filmrubriek | Sean Connery (1930-2020) | 2020

Sean Connery is die argetipiese James Bond, 'n fantasie van Ian Fleming, 'n stotteraar,  wat hy geskep het in Jamaika. In 1953 verskyn die roman Casino royal. In Russia from love sien 'n mens 007 op sy beste: slim, flirterend, ironies én aantreklik. Hy kan op sy voete dink en wanneer hy twee gypsy-vroue sien baklei en die Turkse agent vertaal wat hulle sê, is sy antwoord: “Ek het nie sub-titels nodig nie.” 

Skots met 'n keep in die wang. Kort van postuur, dog aanskoulik.

 

James Bond het deur die jare verskillende transformasies ondergaan. Die swaarwigtige George Lazenby; die parodiese Roger Moore; voormalige Shakespeare akteur, Timothy Dalton; hartedief Pierce Brosnan tot humorlose, spiertier Daniel Craig ...

 

Maar nie een het James Bond so perfek opgevang soos Connery nie. Sauve en chauvinisties (die tydsgees word só weergegee) en in From Russia with love (1963) red die beeldskone Russiese agent hom wanneer Rosa Klebb hom wil doodmaak. Vertolk boonop deur Lotte Leyna (Kurt Weill se vrou) in Venesië. In die slot word die film van hul grensoorskrydende nag in Istanbul weggegooi in die water ... terwyl Mat Munro kweel in die agtergrond.

 

Shaken, not stirred.

 

Selfs Umberto Eco het in The role of the reader (1979) oor hierdie karakter geskryf: die letsel op die wang, die kennis van goeie wyn en kos. In die films is hy dikwels M se meerdere en in Diamonds are forever (1971) wys hy hoeveel hy van whisky weet.

 

Alle Bond-verhale, aldus Eco werk met dieselfde narratiewe opposisies van lewe teenoor dood; uitspattige rykdom teenoor armoede; lojaliteit en dislojaliteit; held teenoor anti-held. En natuurlik Bond versus 'n mooi vrou wat hom dikwels probeer ondermyn ...

Eksotiese agtergronde ... (eenkeer op besoek in Hong Kong kon ek 'n plek maklik kry danksy my kennis van James Bond-films.)

 

Die spel met Miss Moneypenny is eweneens belangrik. Die ironiese oujongnooi wat wag op James (met 'n licence to kill) is 'n ander subteks.

 

Sir Thomas Sean Connery (25 Augustus 1930 - 31 Oktober 2020) het terloops in die filmweergawe van Eco se The name of the rose opgetree in 1986 en vroeër in Murder on the Orient Express in 1974. Hy kon egter nooit die Bond-persona afskud nie. Hy was immers in sewe James Bond-rolprente in sy Aston Martin DB5. 

 

En dalk verklap die verandering van die motors ook iets van die tydsgees en hoe ons moes “aanpas”. Selfs later 'n BMW en M (Vice Admiral Sir Miles Messervy KCMG) word later selfs 'n vrou, heerlik uitspattig vertolk deur Judi Dench. Ja, sy wat vir Bond vertel dat hy sy eks-girlfriend, nou deurmekaar met die vyand, moet “pump for information”.

 

Stel jou voor Sean Connery moes haar gesag aanvaar het?

 

'n Laaste foto: Sean Connery en sy vrou Michelle

En sy interaksie met M verklap iets van die oorspronklike machismo van die rolprente en die in-grappies tussen die manne wanneer Bond onder meer verklap van 'n aandjie uit met die stroewe M.

Sean Connery vertolk Bond met 'n fyn balans tussen humor en erns; fantasie en werklikheid.

 

In my studeerkamer staan die silwerboks ('n geskenk van ‘n vriend) met James Bond-rolprente. Ek kyk gereeld na Connery om iets te begryp van hoe genderpolitiek verander het en die wêreld toe daar nog 'n koue oorlog was.

 

Sean Connery is vir ewig James Bond. Die naam is Bond, James Bond.

© Joan Hambidge

 

(Hierdie resensie word geplaas met vriendelike vergunning van Media24)