Sunday, November 3, 2024

Rubriek | Joan Hambidge - Oorlog | 2024

I

Vyftig jaar gelede was daar ‘n unieke regsgeding in Frankryk. Dit handel oor ‘n lastersaak tussen Jacques Isorni, ‘n Franse regsgeleerde en ‘n Rooms-Katolieke priester, ene Georges de Nantes. Isorni het ‘n boek geskryf The True Trial of Jesus Christ (1967). Die Romeinse goewerneur word hierin blameer vir die kruisiging van Jesus.

 

‘n Rusie het uitgebreek met die priester wat Isorni beskuldig het van ‘n eensydige interpretasie van die Nuwe Testament in ‘n poging om die kollektiewe skuld van die Jode óp te hef. 

 

Isorni het gevra vir een frank kompensasie in die skuldigbevinding van Vader De Nantes “as otherwise you will be justifying him for preaching the massacre of the Jews.” (French Court Asked to Absolve Jews from Responsibility for the Crucifixion of Jesus - Jewish Telegraphic Agency | Besoek 20 Oktober 2024).



II


Hierdie omstrede saak is opgeteken en ek het hiervan verneem in Die Burger se 50 jaar gelede-rubriek.

 

Ons leef in ‘n tyd met ‘n slopende oorlog in Israel en Gaza. Met pro-Palestina en anti-Israel standpunte. Ons beleef ook  die tyd van ‘n of/of en nie meer en/en nie. Die lyding van mense woonagtig in Israel, met jong mense wat gedwing word om te veg in ‘n sinnelose oorlog, stel Benjamin Netanyahu se veglustigheid gelyk aan alle inwoners in Israel. Vriende van my met kinders in Israel is net so uitgelewer aan die stommiteite van sy besluite. (Amper soos die struggle-jare in die Ou-Suid-Afrika met ‘n Vingerswaaier.)

 

Die menseslagting in Gaza is inderdaad op geen vlak aanvaarbaar nie.

 

Dit is helaas ‘n uiters ingewikkelde oorlog. Vyftig jaar gelede het Mevrou Golda Meir raad gaan vra in die VSA. Hierna was daar verskillende pogings om vrede en versoening te vind.


Universiteite regoor die wêreld eis vir boikotte teen Israel. As ons egter Israel universiteite sou afsny, wat van tuberkulose navorsing vir Afrika? Of wat van Arabiese dokumente wat in Israel bewaar word?

 

Gaan gelees gerus hoe goed vertaal Luan Staphorst Olga Kirsch se gedig “Nevertheless” as “Nietemin”. ‘n Gedig wat resoneer met die tyd nou: migrante. 

(Olga Kirsch. Vertaling van Engels in Afrikaans ("Nevertheless" / "Nietemin") / Versindaba | Besoek 20 Oktober 2024).

 

III

Gaza, die Wesbank versus Israel.

 

Palestina volgens die Koran is ook beloof aan die dienaars van Allah. Met profete soos Hazrat Ibrahim, Ishaq, Dawud, Yaqub, Sulayman, Zakariya, Yahya, Isa …

 

En Israel is ook ‘n  Beloofde land …

 

Die digter Magmoed Darwiesj en Olga Kirsch.

 

oorblyfsels/voice over van Breytenbach tree in gesprek met Darwiesj. In 2011.

 

Die digkuns is genadiglik wég van propoganda en eensydigheid.



IV

Hofsaak Pontius Pilatus

 

I

Op 8 Oktober 1974, 

in ‘n Franse distrikshof,

‘n hofsaak uniek

in die regsgeskiedenis.

Presies vyftig jaar gelede

in ‘n katkisasieklas 

luisterend aandagtig 

na die verhaal van Pilatus,

die praefectus civitatis 

van Judea: sy hande glo

in reine onskuld gewas.

Owerpriesters kry toe

die oorhand oor hom,

ofskoon geen skuld

gevind kon word nie.

Stuur Christus na Herodes

in daardie dae tydelik

werksaam in Jerusalem. Terug

weer na ‘n weifelende Pontius.

Barábbas, die moordenaar vry.

Die res van hierdie verhaal oor-

bekend en al uit vele hoeke bekyk.

Die katikisant, nou die digter teenoor 

Lukas se verhaal oor Keiser Tiberius.

Met al die klippe gepak op die pad.

 

II

Dáárdie hofsaak oor die lot 

van ‘n man: verbod om belasting 

aan die keiser te betaal, toe aangehoor. 

Dat hy verkondig:“Ek í

die Seun van God”,

het veral teen hom getel.

Pilatus se naam elders

net in kalksteen uitgekerf

by Caesarea Maritima,

pas in 1961 ontdek.

 

III

Jacques Isorni, ‘n regsgeleerde,

se lastersaak teen ene Georges de Nantes,

‘n Rooms-Katolieke priester, 5 dekades

terug, pleit om die kwytskelding 

van die Jodedom vir die kollektiewe skuld

van Jesus Christus se kruisiging.

Was Hy anti-Romeins, 

dalk ‘n vryheidsvegter? 

Of is dit gewoon ‘n stryd

soos Judea teenoor Galilea, 

Katoliek versus Jood,

kerk of sinagoge,

geld soos grond?

Hoe nou gemaak in hierdie tyd

met ‘n oorlog slopend, bloedig 

in daardie ruimtes?

 

IV

Uitspraak voorbehou.

 

Joan Hambidge


(Hierdie resensie word geplaas met vriendelike vergunning van BY)