By die Woordfees (5 Maart 2019) was Louise Viljoen die gespreksleier saam met Douglas Reid Skinner oor die vertalings in The Coroner’s Wife (Dryad Press).
Die kompleksiteite rondom vertalings via Venuti (die vertaler laat ‘n duimafdruk) en hoe ‘n Engelse vertaler “aanpassings” maak.
In die tuin van Emily Dickinson
In haar boomryke, lowergroen tuin
het Emily D glo daagliks
geluide van voëls ingeklank.
Hier het sy in háár tuin van geluk,
soos Judith Farr beduie,
die ruimskootse verband tussen dig
en tuinmaak beleef: liefde teenoor haat;
nyd teen deugsaamheid; dood en ewigheid
in blombeddings ingespit.
Wildevygies, jasmyne en madeliefies
geplant. En daagliks ‘n ruiker
vir haarself gepluk. En elke blom
– selfs die katjiepiering –
in blomensiklopedieë opgesoek
– klokblom, koningsklokkie, arendklou –
en die Webster se akkers hierna verken
soos ‘n reisiger in ‘n vreemde land
haar direktief opteken. Elke
simbool nougeset, sekuur herken.
O enigmatiese vrou in jou wit rok,
jou tuin het ek in die lente besoek:
hier gestaan en gewonder
of jy ooit in die Tuin van Ewigheid
met die ánder tuinier van Amherst praat,
met haar, Sylvia Plath, wie se dood
soos ‘n swart aronskelk bly blom?
In die Engelse vertaling verwys Douglas Reid Skinner net na Sylvia – die Engelse leser sal onmiddellik snap wie dit is. En “klokblom, koningsklokkie, arendklou” wat hy met Latynse terme vertaal. Engels het nie sulke aardse name nie. Dit pas goed in by Emily Dickinson se kennis van die Webster woordeboek:
In Emily Dickinson’s Garden
Every day, Emily D believed
she heard the sounds of birds
in her tree-filled, lush, green garden.
It was here, in her garden of happiness,
as Judith Farr explained,
that she experienced the widest link
between poetry and gardening: from love to hate;
envy against virtue; death and eternity
dug into flowerbeds.
Planted wild fig marigolds, jasmines
and daisies. And picked a bouquet
each day for herself. And each flower
– even the gardenia –
looked up in flower encyclopaedias
– Campanula, Columbine, Aquilegia –
and therafter explored Webster's fields
as a traveller keeps track of her itinerary
in a strange country. Every
symbol precise, exactly understood.
O enigmatic woman in your white dress,
I visited your garden in the spring:
stood there and wondered
if you ever talk in the Garden of Eternity
with the other gardener of Amherst,
with her, Sylvia, whose death
keeps on blooming like a black arum lily?
– translation by Douglas Reid Skinner
Louise Viljoen, van die Universiteit van Stellenbosch, se inrigryke vrae en die hele kwessie van hoe gedigte reis van een taal na ‘n ander is bespreek. Vertalings is nie net verraaiers nie; dit is ook verruimers.
Elke vertaler (Johann de Lange, Charl JF Cilliers en Jo Nel) het gedigte uitsonderlik en uniek vertaal.
© Joan Hambidge
