Laurent Binet – The 7th function of language. Harvill Secker, 2017. ISBN 1357 9108642
In 1980
sterf die bekende teoretikus Roland Barthes toe 'n wasgoedlorrie hom omry.
Barthes se bekende essay "The death of the author" (1967) is een van die
belangrikste strukturalistiese tekste wat vra vir 'n fokus op die teks.
Die dood van
die skrywer bedui immers die geboorte van die leser.
In 2017
verskyn 'n roman The seventh function of
language van Laurent Binet waarin die dood van Barthes ondersoek word in 'n
aweregse speurverhaal. Die roman is so geskryf dat sowel gewone lesers as teoreties-geskooldes
dit sal geniet. Dit lees soos 'n hop on/hop off op 'n teoretiese bus met
oogknippe na Umberto Eco se The role of
the reader en Julia Kristeva se Desire
in language. En Barthes se sieninge oor die skryflike en leesbare teks. Die
roman lees soos 'n who's who van literatuurteoretici: Derrida, Jonathan Culler,
Sollers, Searle, Judith Butler ...
Roman
Jakobson se bekende sieninge oor die funksies van taal word hier verder gevoer:
die sewende een behoort tot die domein van die okkulte. En waarom skeur
Kristeva daardie nota op? Weet sy meer as wat sy te kenne gee?
Daar is 'n
kongres by Cornell te Ithaca en die literêr-teoretiese dosent sal die roman kan
voorskryf om al die strominge binne die filosofie en teorie te verduidelik.
Veral Barthes
se vraisemblance (vrai = waar) is
tersaaklik vir die lees van hierdie roman. Hoe sal die geskryfdes voel oor die
stekies wat na hul uitgedeel word? Daar word soms intens persoonlike inligting
openbaar en die venyn loop dik. Camille Paglia en Judith Butler loop erg deur.
Soms wonder die speurder se adjunk of ons maar net karakters in 'n roman is. Maar
dis die hele punt van die roman: as die postmodernisme alles tot teks verklaar is
hierdie oorskrydings mos fyn?
'n Mens moet
bepaald die skrywer bewonder vir sy enorme kennis en juistement het wyle
Barbara Johnson 'n studie geskryf oor groot teoretici se lewens: Jakobson was
'n rokjagter; Barthes het saams in vroueklere die strate van Parys bewandel.
Foucault was lief vir stoombaddens en drugs, glo.
Satires van
die akademie is volop: David Lodge se Changing
Places, o.a. en Malcolm Bradbury se tekste, soos Mensonge (Arena, 1987). Patricia Duncker se Hallucinating Foucault (Cox & Wyman, 1996) is eerder
akademies-onthullend as satiries.
"All
this must be considered as if spoken by a character in a novel”, skryf Barthes
in sy outobiografiese -biografie Roland Barthes deur Roland Barthes, daardie
baken uit 1977.
Bekende
politici (en hulle gekonkel) vorm deel van die plot: Giscard d'Estaing en
Mitterrand. En selfs tennis, o.a. Lendl versus Borg ...
Jacques
Bayard en sy assistent Simon Herzog (wat resoneer met Saul Bellow se karakter
Moses Herzog) is op 'n soektog na die verlore dokument. Indien Barthes wel so
'n belangrike dokument by hom gehad het, wat dan?
Die roman
resoneer met die moderne wêreld se beheptheid met samesweringskomplotte. En dit
vra belangrike vrae oor wat as alles maar net 'n floating signifier is.
Hoekom word
daar 'n hand afgekap? Is dit dalk 'n verwysing na Barthes se beheptheid met die
skrywershand? Of is die motto van Jacques Derrida dalk die wenk? Dat ons almal
interpreteer vanuit ons eie ruses – dalk met die idee om te kroek? En hoe
gemaak as jy 'n karakter in 'n roman is en die wrede verteller knou jou af?
Dit is 'n
paper chase van formaat. Teen die einde raak dit 'n bietjie iets van
af-show-ery. Apokaliptiese einde (selfs distopies) wanneer dit afspeel in
Napoli.
Die
vertaling van Sam Taylor lees vlot.
(Hierdie resensie word geplaas met vriendelike vergunning van Rapport)