Marié Heese. Die
honger reisiger: Reisverhale met resepte. Tafelberg Uitgewers, 2010. ISBN 978 0 624 0
4882 4.
Resensent: Joan
Hambidge
Die hele wêreld
is deesdae danksy die internet ons speelveld. Boonop reis mense makliker en
vinniger na afgeleë wêrelddele en lewer verslag. Kyk maar na die Sunday
Times se indringende
reisverhale en –verslae op ‘n weeklikse basis. Boonop is die kulinêre arenas
ook deesdae meer eksoties. ‘n Mens kan in my stad van ‘n frikkadel tot ‘n
falafel bestel, ‘n tjop tot ‘n tjiengtjangtjong. Daar is ‘n restaurant in die
stad wat Col’Cacchio heet en elke jaar versoek die Italiaanse konsul dat die
naam asseblief verander moet word, omdat dit op Italjaans ‘n vloekwoord is. So
ons reis en ons eet. Die eksotika het alledaags geword; die verre naby. Ons ken
almal Uys Krige se lieflike “Tram-ode”:
Daar is ’n haltjie, Dwaal,
te midde van die vaal
godverlore dor Karoo.
En Arequipa in Peru.
Granada is ’n sprokiestad in
Andaloe.
Popocatepetl heet ’n berg se
piek in Mexico.
Die laaste stasie voor my
tuiste het die mooi Xhosanaam, Waku.
Tierra del Fuego, Tristan da
Cunha, Put-Sonder-Water,
Kilimandjaro en
Ruitersbospas;
en die Brahmapoetra en
Baardskeerdersbos …
O Aldarín! o name, o versugting!
Beslis ‘n wenresep is ‘n
kombinasie van beide belangstellings, te wete reis en kos. Marié Heese se Die honger reisiger is ‘n briljante
konsep (dalk moes dit eerder net voor Kersfees verskyn het?) en beide hierdie
onderwerpe lê my na aan die hart (en maag). Ek eet elke dag van my lewe uit en
ken die verskil tussen medium-gaar en perfek. (Moenie julle vleis so stres nie,
sjefs. Braai teen ‘n vinnige temperatuur, haal af laat dit langs die vuur
stadig gaar word en sjirts dan weer vinnig.)
Heese kan skryf: die kanaal wat glimglad tussen lowergroen
bome kronkel (11) is so ‘n voorbeeld.
Daar is humor,
hope daarvan, soos dat un grand faux pas
‘n fokkop is of ‘n Turk wat meen as
jy 888 met ‘n potlood in jou naeltjie teen die muur kan skryf, kan jy “belly
dance” (49). Of ‘n rit in ‘n skeerboot wat voel soos ‘n rit in ‘n gesteelde vliegtuig
met ‘n dronk jeugmisdadiger aan die stuur (149)! Die beskrywing van aaklige
paella in Spanje is ‘n gil (25). Bagels in Washington is so groot soos
trekkerwiele (133).
Ook die
aanwysings op bladsy 18 laat ‘n mens glimlag wanneer daar oor die Kanaal du
Midi gevaar word.
Het ek die
resepte probeer? Nee, maar ‘n kundige meen die skrywer weet waarvan sy praat.
Vir my is die
lekkerste bydraes in hierdie boek die afdelings oor plekke wat ek nog nie
besoek het nie. “Teen die oormag” (Asmara, Eritrea) is so een, ‘n plek wat
langs Ethiopië lê. Hier word verby travelogue
beweeg, omdat daar gewoon en gewerk is. Die leser kry dus ‘n meer diepgaande
blik op die skokkende werklikhede van die politiek van die land.
Die skrywer kan
nou gerus ook die moeder, Audrey Blignault laat gaan met wie sy begin in die
inleiding. Sy is ‘n skrywer in eie reg, wat nou onlangs ‘n enorme prys ingeoes
het vir The double crown. En ja, sy
skryf oor die vroulike farao, Hatsjepsoet!
Elke reisiger
wat ‘n reisboek aanpak, het ‘n ander rede: vir Heese is dit om medeskepper te
wees aan die grootste kunswerke van die mensdom, naas al die sotternye en
wreedaardighede wat ons meemaak (28).
Soms is die
taalgebruik oud-modies (vet prêt / sloeg
neer byvoorbeeld), maar tussen die beskrywing en die resep wat sy mildelik
(party is selfs afgebedel), kry haar reis ‘n dimensie by. Party mense kyk
agterna na foto’s of skyfies; hierdie reisiger kook ‘n dis wat haar terugneem
na daardie land of streek wat sy saam met haar man besoek het. Sy erken selfs
dat sy verneuk in ‘n resep (sy verduidelik dat sy eerder skát) en gee raad oor
wat ‘n mens kan aanskaf as jy nie saffraan het nie.
Uiteenlopende
plekke word besoek en die reisvertelling is ‘n verskoning vir die resep daarna.
Dis ‘n lekker
leesboek wat jou ook honger laat voel. Daar is veel te smul aan in hierdie
boek: van haggis tot Robert Burns, van hoender met pruimedante tot ’n vaart oor
die Bosporus.
Dit is ‘n
reisiger wat “onversierd” reis. Daar’s ‘n bed en TV op ‘n trollie en ‘n
hoekkas.
Nou ja, gedeelde
badkamers is nie vir my.
My idee van
“roughing it” is “room service”.
Met elke
reisskrywer lees ‘n mens uiteraard ‘n persoonlikheid af. André Pretorius se
Iets ver en nuut (Protea) se fokus is
weer anders.
[Hierdie
resensie word met vriendelike vergunning van Die Volksblad geplaas.]