Daar is geweldige reaksie en polemiek rondom Wilgenhof se sluiting. Regsgeleerdes het reeds gereageer en die Wilgenhof Bond het ook stem dik gemaak. Die hele kwessie het ‘n impak op studente kort voor die eksamen. My reaksie lê eerder op ‘n taalvlak en die retoriese strategieë in die omsendskrywe aan die alumni.
US-RAADSVERGADERING – 16 SEPTEMBER 2024
NUUTSTE OOR WILGENHOF-KOSHUIS: RAAD BESLUIT OM WILGENHOF ʼn VERNUWENDE, HERVERBEELDE EN NUUT-GEÏNSPIREERDE MANLIKE STUDENTEGEMEENSKAP TE MAAK.
Die skrywer van hierdie sogenaamde “Wilgenhof statement” is duidelik ‘n uitsonderlike kenner van dekonstruksie. Om iets te sê / skryf, maar terselfdertyd die teenoorgestelde te bedoel.
In hierdie dae verwys ons na demensie as kognitiewe inperking. Nuwe woorde wat verfraai en vervals, maar die oorspronklike nie kan uitwis nie. Sous rature. Under erasure. X.
Wanneer ‘n walvis in toue vassit, word ‘n sleepboot gestuur om die walvis te bevry.
II Het olifante elmboë?
Dit was die titel van P.G. du Plessis se rubrieke (1987), bemark as outobiografiese verdigsels. Oorvertellings.
Dis presies wat in en oor hierdie koshuis ook gebeur. Hoorsê. Uit die verre verlede word studente nou gestraf ten spyte van verskillende verduidelikings en voorleggings. Hierdie skrywer het eweneens ‘n voorlegging gemaak op die aanlyn-vraelys. Daar het dadels van gekom.
Nou word olifante uitgedun in Zimbabwe en selfs geëet. Wildbewaarders verduidelik dat die vleis gekook en nie gebraai word nie.
Die raad is dankbaar vir die verskillende voorleggings. Dan die sistemiese verandering wat van kritieke (sic!) belang is:
“Dít moet die beginpunt wees van betekenisvolle en sistemiese verandering in die Universiteit se begeerte om ’n omgewing te skep waar alle studente kan floreer.” Miskien is daar nie kennis geneem van ouers (swart en wit) wat positief gereageer het nie?
Die koshuis word in sy “huidige formaat” gesluit en “vervang met 'n herverbeelde en nuut-geïnspireerde manskoshuis.”
Herverbeeld? Gaan iemand dalk ‘n skrywer of erger nog ‘n ontwerper of binnehuisversierder aanstel om dit te doen?
Die erkenning van die “opbouende aspekte”, maar ‘n beslissende breuk met die “onaanvaarbare en geheimsinnige aspekte van die verlede” …
III Let’s do lunch
En dan kom die werklike boodskap deur. In die VSA beteken “let’s do lunch” presies die teenoorgestelde.
• Die koshuis sal in 2025 gesluit wees vir opgradering om aan die DHOO se Beleid oor die Minimum Norme en Standaarde vir Studentebehuising by Openbare Universiteite te voldoen.
• Die koshuis sal in 2026 as ’n manskoshuis heropen.
Opgradering om aan standaarde te voldoen? Ek sien in my geestesoog hoe daar brandslange sal tuimel om te suiwer. Hoekom is Wilgenhof die sondebok in hierdie proses?
Die ander koshuise sal later aangespreek word glo. Fasiliteerders sal optree. Met psigososiale ondersteuning. Ja-nee.
• Die Universiteit sal met relevante belanghebbendes in gesprek tree rakende die argief en artefakte sowel as enige visuele regstellingsinisiatiewe wat toepaslik mag wees.
En dan:
Die naamsverandering … en hier weet ons reeds wat kom. Wilgenhof se naam is nie neutraal genoeg nie?
• Die Rektor sal aan die Raad verslag doen oor die vordering met al hierdie items.
Met items word waarskynlik kwessies bedoel. Swak vertaling.
En dan die pakkende slot:
Dit is duidelik uit die voorleggings dat daar aspekte van die Wilgenhof kultuur is wat bedoel is om heilsame uitkomste soos onafhanklike denke en kameraadskap te bevorder en wat die US moet poog om te bewaar. Terselfdertyd is die Raad duidelik daaroor dat daar geen ruimte in ’n moderne, waarde-gebaseerde Universiteit is vir onaanvaarbare en geheimsinnige praktyke (hetsy dissiplinêr of andersins) wat nie belyn is nie met die US se waardes, Visie 2040, die gees van sy Restitusiestelling, en die Suid-Afrikaanse Grondwet. Dit kan nie geduld of aanvaar word as unieke tradisies of Wilgenhof se spesifieke vorm van gemeenskapsbou nie
IV Belyn, Omlyn en Vaartbelyn
Herontplooiing van huidige personeel:
• Alle huidige personeel wat in Wilgenhof werk of dit ondersteun sal na toepaslike poste binne die US herontplooi word terwyl die uiteengesette prosesse en opgraderings afgehandel word.
Kyk na die begrippe wat gebruik word: vernuwende, herverbeelde; nuut-geïnspireerde; sistemies; restitusiestelling; waarde-gebaseerde; psigososiale ondersteuning …
Waarde-gebaseerde asof almal se waardes dieselfde is?
Dankbaar word ook gebruik, ‘n uiterse gelade begrip. Soos behoorlik wat dalk ook onbehoorlik aktiveer? Want met behoorlik is daar waarskynlik eerder deeglik bedoel?
Moet ons afsluit met skriflesing en gebed? Of saam met Jacques Derrida sê: Da!
V Die allegorie van lees of die skilpoppe van interpretasie
Ek dink aan Judith Fetterly se bekende term "resisting reader". Fetterly skryf as 'n feministiese leser in haar studie The Resisting Reader: A Feminist Approach to American Fiction (Indiana University Press, 1978). Die verset teen slordige veralgemenings, swak vertalings én veral ‘n angstig politiek-korrekte agenda met implikasies . En ontken dat daar gerekende inwoners was in hierdie koshuis. Wat tydens die 70er jare sterk standpunt ingeneem het teen ongeregtighede.
Hélène Cixous, die Franse filosoof, se naam speel in op six cents (six sous); 'n woordspel uit haar kinderjare. Sy is ook digter en dramaturg. The Laugh of the Medusa (1975) en Sorties (Exits) is eweneens verpligte leesstof, nes haar studie oor James Joyce wat in 1972 verskyn het.
16 September sal ‘n nasionale dag word in die geskiedenis ter viering van submissie. Voorlegging én aflegging.
Ja en nee. Sluiting en afsluiting.
Wilgers simbolies beskou, staan vir die volgende:
It’s a symbol of fertility and new life, a willow branch can be planted in the ground and from it, a new tree will grow in its place. Its ability to grow and survive is powerfully symbolic and show how we can thrive even in challenging conditions. (Willow Tree Symbolism | Willow Tree Meaning.
Laat die skilpoppe dans!
Joan Hambidge
21 September 2024