I
Pain and Glory (Dolor y Gloria) van Pedro Almodóvar is bekroon by die Cannes-filmfees. Dit is genomineer vir twee Golden Globes vir Banderas as beste akteur en die prys vir beste buitelandse film. (Onelukkig het die beoordelaars anders besluit ...)
Antonia Banderas en Penélope Cruz is die twee hoofkarakters in 'n terugblik van die filmmaker vertolk deur Banderas. Hy herbesoek sy jeug in 'n semi-outobiografiese film met Cruz as die jonger moeder en die filmmaker se eie moeder as die ouer matriarg.
Dit is 'n fassinerende film wat eindig met Cruz en die jong kind onder kameraligte. Dit is dan ten slotte 'n metafilm. Dagboeke, herinneringe, gesprekke, 'n skildery wat later gevind word, aktiveer 'n naatlose spel tussen hede en verlede.
Die film se ooglopende interteks is Fellini se Otto e mezzo (8 ½ van 1963). Vervaardig in die middel van sy loopbaan tydens 'n kreatiewe droogte. Soos wat Banderas 'n dubbel word vir Almodóvar, is Marcello Mastroianni (as Guido) 'n ewebeeld van Federico Fellini. Dit is 'n briljante film oor herinneringe aan 'n jeug en analises van die filmkuns.
Dit begin met 'n droomsekswens waar Guido vasgevang is in 'n motor. Sy minnares en haar man is in motor langs hom. (Later in die film kry sy 'n kamer in 'n spoorweghotelletjie en hy ervaar haar as 'n laspos.) Skielik vlieg Guido in die lug en twee mans – wat krities is oor sy werk – bring hom aarde toe en hy val in die see. Hy skrik skielik wakker.
Marcello Mastroianni & Eddra Gale
In gesprekke met sy kritikus en vervaardiger word die gebreke in sy films uitgewys. Hier die gesprekke tussen belewenis en vertelling word perfek weergegee met 'n herinnering aan sy jeug waar hy dans met 'n hoer (Eddra Gale).
Die film wat beoog, sal handel oor die liefde en die kerk. Hy word as kind gestraf vir hierdie grensoorskrydende dans. In 'n ander sekwens is daar 'n towenaar wat hom herinner aan die mantra van sy jeug: Asa nisi Masa.
Al die vroue in sy lewe probeer hy met 'n sweep beheer. Ook hier is daar 'n spel tussen fantasie en werklikheid.
In die slottoneel stap al die karakters op die strand. 'n Ander slot plaas hulle almal in 'n trein – op 'n reis na die dood. (Daar is egter besluit op eersgenoemde einde wat meer positief sou wees.)
Soos by Almodóvar skuif herinnering en werklikheid oormekaar in 'n kaleidoskopiese spel in 'n besinning oor die filmkuns.
II
Claudia Cardinale
Otto e mezzo is indertyd ook bekroon as 'n beste buitelandse film. Hierdie swart-en-wit-film bly gewoon 'n besonderse werk met Claudia Cardinale as die ideale vrou teenoor Anouk Aimée as sy huweliksmaat wat Guido verneuk met 'n plomp dommerd, Carla (vertolk deur Sandra Milo) wat seksuele speletjies met hom speel as 'n ligtekooi. Wanneer sy vrou opdaag op die filmstel, word die waarheid oor sy affaire openbaar. Hy kan net sy probleme in sy films – en dus in fantasie oplos – en hierom die harem-toneel waar hy die vroue probeer inperk.
In 'n gesprek met Rosella (Rosella Falk) praat hy oor wat hy in sy films wil regkry: die ongelooflike bagasie wat mens saamdra, wil hy begryp en agterlaat.
Die film se vervaardiger (vertolk deur Guido Alberti) neem hom ter take oor sy onvermoë om die film te voltooi. Sy onvermoë om lief te hê, blyk sy werklike probleem te wees. Hy probeer die film stop en die joernaliste teister hom met vrae oor sy kuns. Hy skiet homself in die kop – nog 'n fantasietoneel? – en ten slotte is daar 'n perskonferensie: almal dans op die strand in 'n sirkustoneel ...
Die oorspronklike titel was La bella confusione, maar Otto e mezzo verwys na die aantal films wat Fellini alreeds geproduseer het. Woody Allen se Stardust Memories (1980) en The Great Beauty van Paolo Sorrentino in 2013, is waarskynlik die bekendste gesprekke met hierdie film voor Almodóvar se puik huldeblyk.
En in hierdie dae van politieke korrektheid, skroom onse Pedro ook nie om die waarheid in die oog te kyk nie: naaktheid, seksuele begeerte, dwelms ...
© Joan Hambidge