Photo credit: Metalifestream.com
Op die maat van “How do you solve a problem like Maria” uit The Sound of Music kan ‘n mens gewoon Maria se naam verander na Crito, daardie groot intellektueel van Litnet.
Crito, die
spreekwoordelike klip in elke resensent se skoen het skynbaar ‘n nuwe kloon.
Daar is baie gewonder en gegis oor wie Crito is. Is dit iemand uit die Litnet-stal
wat agter die skerms ‘n bietjie vrae vra?
Of is dit dalk
verskillende skrywers en/of literatore wat die aflosstokkie aangee? Baie mense
was al onder verdenking: ‘n eks-uitgewer wat ‘n smulpaap is; twee figure van en
in die uitgewersbedryf; die redakteur van Litnet; ‘n digter van die
duende; ‘n dosent van resensiekunde; ‘n verveelde jong PhD-student; ‘n
gatlekker-eks-brieweplaser; ‘n faux-blowdry-kundige.
Wie die persoon
(personas) mag wees, is nie ter sake nie.
Wat wel steur,
is dat Crito kloekmoedig bely dat hy/sy nie die boek gelees het nie, maar nietemin
voortgaan met kommentaar. In die jongste bydrae ("Onderbreking") word
bely hy (sy) is halfpad deur die roman ... Sy lewensuitkyk is waarskynlik soos dié van Oscar Wilde wat gesê het, “I never read a book I must review; it prejudices you so”.
Die
resensiebedryf is alreeds in ‘n krisis gedompel met te min ruimte en Media 24
wat slegs een resensie plaas wat landwyd sirkuleer. En min resensente wat
gewillig is om te resenseer teen Facebook-kommentaar en ander
onnoselheid.
Boonop vind ons
dikwels by Crito lomp stellings, setfoute en veralgemenings.
Kan ‘n
mens oor ‘n boek se resensie skryf as jy nie die boek gelees het nie? Of nog
net halfpad staan?
Dis soos om
nie ‘n vergadering by te woon nie, maar dan tog met groot stelligheid agterna
jou mening oor die saak onder bespreking te gee.
Soveel in ons
bedryf berus op hoorsê, op afgeleide menings – te min op eie leeservaring.
Crito laat my
altyd dink aan daardie bekende idioom: Die beste stuurlui staan aan wal.
‘n Ou
Afrikaanse siekte. Ook op sportgebied is hierdie leunstoelkritici ook met ons.
Self is Ouboet
nie in staat om ‘n bal op te tel nie, maar hy weet beter as die ref en die
afrigter en die spelers.
Daardie
boelshit dat jy nie ‘n eier hoef te lê om te weet dis vrot nie, kan egter nie
van toepassing gemaak word op die resensiekunde nie. Hier moet jy die basiese
reëls nakom: lees te minste die boek en nie net die flapteks nie. Of die
gerugte oor die boek nie.
Patricia Meyer
Spacks, daardie bekende Amerikaanse intellektueel is besig om glo haar boek Gossip (1986)
op te dateer met 'n hele hoofstuk oor Crito!
© Joan Hambidge