Juan Goytisolo. A cock-eyed
comedy. Taschenbuch, 2002. ISBN 1 85242 819 8.
Resensent: Joan Hambidge
Die roman is vertaal deur Peter Bush en die skrywer word
sonder enige skroom
as die belangrikste lewende Spaanse skrywer
voorgestel. Miskien het iets in die
vertaling verlore gegaan, of, miskien is dit hierdie leser se onvermoë om die
in-grappies oor die Katolieke kerk te snap wat hierdie roman nogal onleesbaar
gemaak het.
Dit is ‘n pomo-roman met buigings van figure soos Roland
Barthes, Jean Genet, Michael Puig. Die roman neem natuurlik ‘n wending wanneer
Vigs sy tol eis. Vader Trennes, die hooffiguur, wandel ook deur die eeue, nes
Virginia Woolf se Orlando-karakter. Dit gaan ook hier om die kanonisering van
die stigter van ‘n regse Katolieke Organisasie, ene Josemaría Escrivá.
Die roman begin ook met ‘n dramatis personae en dit is
duidelik dat vigs onder hulle afgemaai het. Dit word die eensillabige plaag
genoem.
Dit is dan ook daardie soort roman waarin die skrywer sy
leser betrek. In hierdie metaroman (genoem hier ‘n ‘euro-novel’, p. 71) word
oor die stand van die huidige roman gekorswel. Dit is egter '‘ bietjie “old
hat'’gedagtig aan die werk van Donald Barthelme of ander woekeraars met die
interteks soos Cortázar.
Inderdaad word daar verwys na die ‘narrative’s confused
chronologies’ in die slothoofstuk. Dit
wil dan klaarblyklik ook ‘n moderne pikareske roman wees. Maar is hierdie
skrywer ‘n moderne Cervantes? Ek dink nie so nie.
Verder weet hierdie leser ook nie genoeg van die
Rooms-Katolisisme om al die oogknippies en tongstekies te vang nie.
Hoeveel lesers weet byvoorbeeld dat Mariana Pineda deur
Lorca verewig is en ‘n film oor Suster San Sulpicio (p. 133)? Ook die spel met
die reïnkarnasie van ‘n karakter het by
my verbygegaan. Met die besoek in New York weet ons darem wie Manuel Puig is
(interteks o interteks) en die speelse dwarsklap na Julian Barnes se Flaubert’s parrot het my nie ontgaan
nie. Aan beide genoemde outeurs se tekste had ek egter meer plesier, omdat die
spel nooit die storielyn ondermyn of die slimheid jou irriteer nie. En die
leser wat nie weet dat daar ‘n roman bestaan Betrayed by Rita Hayworth nie, gaan ook nie kop of stert uitmaak
nie.
Miskien ‘n geval van slim vang sy baas?
Die roman word aangeprys deur Mario Vargas Llosa, onder
andere.
[Hierdie resensie word met vriendelike
vergunning van Die Burger geplaas.]